خارش مقعد نشانهٔ چیست و راه های درمان آن چگونه است؟

شاید خارش مقعد از خارش دیگر نقاط بدن آزاردهنده‌تر باشد. از آن نگذرید، چون تقریباً غیرممکن است که در حال خاراندن مقعد آدم موقری به نظر برسید. مهم نیست در چه شرایطی قرار دارید، ولی بی‌اعتنائی به‌حالتی که خاراندن فوری را می‌طلبد مشکل است.

خارش مقعد معمولاً علامتی است مبنی بر اینکه مواد دفعی یا ترشحان بدن انتهاهای عصبی ناحیهٔ مقعد را تحریک می‌کنند. پزشکان می‌گویند که این خارش علل متعدد دارد و یافتن یک علت خاص برای آن ممکن است دشوار باشد.

بیشتر از همه، بواسیر، کرمک، شقاق (ترک‌های پوست اطراف مقعد)، زگیل‌ مقعد، یا حساسیت به کاغذ توالت یا غذاها علت گرفتاری هستند. خارش مقعد ممکن است ناشی از عفونت قارچی نیز باشد که در مبتلایان به بیماری قند شایع و گاهی یکی از اولین علائم این بیماری است. در موارد نادر، خارش مقعد نشانه‌ای از وجود یک آبسه، پولیپ یا بیماری آمیزشی است.

درمان خارش مقعد

استفادهٔ زیاد از کرم‌ها و پمادها برای تسکین خارش مقعد باید با احتیاط انجام شود، چون ممکن است بیشتر ضرر داشته باشند، و راه‌های آسان‌تری نیز برای درمان آن وجود دارد. در اینجا چند پیشنهاد برای خلاصی از این خارش عذاب‌آور ارائه می‌شود.

مرکبات و غذاهای پرادویه نخورید. مرکبات مثل پرتقال، گریپ فروت، و نارنگی و غذاهای ادویه‌دار مثل کاری و فلفل تند در برخی افراد باعث افزایش ترشحات خارش‌آور مقعد می‌شود، گرچه پزشکان به‌علت دقیق آن مطمئن نیستند. حذف این مواد از رژیم غذائی مشکل شما را رفع می‌کند.

کمتر قهوه بخورید. دانه‌های قهوه حاوی روغن‌هائی هستند که هضم نمی‌شوند. این روغن‌ها به هنگام دفع، پوست اطراف مقعد را تحریک می‌کنند. محدود کردن قهوهٔ روزانه به یک یا دو فنجان برای جلوگیری یا تسکین خارش مقعد کافی است.

از تنزیب استفاده کنید. گذاشتن یک تنزیب یا پارچهٔ نازک نخی بر روی مقعد عرق و ترشحات زیادی را که باعث تحریک و خارش می‌شوند جذب می‌کند. لباس زیر مناسب بپوشید. زیر شلواری‌ نخی گشاد بهتر از انواع چسبان نایلونی است، چون بهتر رطوبت را جذب می‌کند و جریان هوا را نیز برای خشک نگاه داشتن نشیمنگاه بهتر حفظ می‌کند.

کرمک‌ها را از بین ببرید. کرمک‌ها عموماً کودکان را گرفتار می‌کنند، ولی سایر اعضاء خانواده نیز ممکن است گرفتار این انگل‌ها شوند که شب‌ها از مقعد بیرون آمده و باعث خارش می‌گردند. پزشک داروی خوراکی ضدانگل برای از بین بردن آنها تجویز می‌کند، ولی شما نیز باید ملافه‌ها را در آب داغ بشوئید تا از بازگشت آنها جلوگیری شود.

داروهایتان را کنترل کنید. برخی داروها می‌توانند باعث خارش مقعد شوند. مثلاً آنتی‌بیوتیک‌ها اغلب باکتری‌ها بی‌آزاری را که در مقعد وجود دارند و از عفونت مخمرهای خارش‌زا جلوگیری می‌کنند از بین می‌برند. از پزشک خود در مورد اینکه داروی مصرفی شما باعث خارش می‌شود یا نه سئوال کنید.

نشیمنگاه را خشک کنید. خشک کردن مقعد با گرفتن سشوار بر روی آن به‌مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه بعد از استحمام یا شنا راه خوبی برای رفع خارش است. توجه کنید اگر احساس سوختگی کردید، یا سشوار داغ است یا آن را زیاد به پوست نزدیک کرده‌اید.

نشیمنگاه را در معرص آفتاب قرار دهید. نور فرابنفش آفتاب می‌تواند خارش و دیگر تحریکات ناحیهٔ مقعد را آرام و پوست آن را خشک کند. حمام آفتاب برهنه راه‌ خوبی برای تابش نور خورشید به نقاطی از بدن است که معمولاً پوشیده هستند. با روش‌ها و وسائل نوین باید خود را مرتباً در سایبان حمام آفتاب قرار داد.

اضطراب را دور کنید. باور کنید که اگر اضطراب یا تنش روانی دارید، ممکن است دچار خارش مقعد شوید. آرام کردن اعصاب با یوگا، استراحت کافی، یا ورزش می‌تواند خارش را از بین ببرد.

خود را بشوئید، نمالید. رعایت بهداشت برای جلوگیری از خارش مقعد بسیار مهم است. اگر برایتان امکان دارد، بعد از هر اجابت مزاج، مقعد را با پارچه‌ای نرم و آب‌گرم و صابون بشوئید و خشک کنید. برای خشک کردن کاغذ توالت یا پارچه را بر روی مقعد نمالید. کاغذ توالت خوب مصرف کنید. از کاغذ توالت نرم دو لایه استفاده کنید و کاغذ‌های لوکس را که موادی مثل خوشبوکننده دارند به‌کار نبرید، چون ممکن است پوست را تحریک کند.