
امروزه با پیشرفت تکنولوژی و در دسترس بودن سایتهای پورنوگرافی یا هرزهنگاری مشکلات مربوط به آن یعنی اعتیاد به پورن رو به افزایش است. حدود 6 درصد افرادی که به تماشای پورن میپردازند، به آن اعتیاد پیدا میکنند. اعتیاد به پورن یک اعتیاد رفتاری خطرناک است که میتواند عوارض وخیمی درست مانند اعتیاد به مواد مخدر را در پی داشته باشد و تمام زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد. متاسفانه اعتیاد به پورن در افراد متأهل نیز رواج داشته و بنیان خانواده را تهدید میکند. نادیده گرفتن اعتیاد به پورنوگرافی میتواند فرد را با مشکلات پیچیدهتری مانند زود انزالی، مشکلات نعوظ، روابط فرازناشویی و دیگر کژکاریهای جنسی مواجه کند.
علل اعتیاد به پورن
عوامل متعددی باعث میشوند فرد به تماشای فیلمهای پورنوگرافی پرداخته و پس از تکرار این رفتار به آن اعتیاد پیدا کند. در حقیقت همه افرادی که پورن تماشا میکنند به آن اعتیاد پیدا نمیکنند و تنها حدود 5 تا 10 درصد آنها معتاد به پورنوگرافی میشوند. بنابراین به جز خصوصیاتی که پورنوگرافی دارد عوامل زمینهساز، آشکارساز و تداومبخشی نیز در شخصیت فرد باید وجود داشته باشد.
1- ویژگی های اعتیادآور پورنوگرافی
محصولات پورنو بر خلاف رابطه جنسی واقعی به شدت اعتیادآور هستند؛ اساسیترین دلیل آن در دسترستر بودن پورنوگرافی در مقایسه با رابطه جنسی واقعی است. با پورنوگرافی میتوان روابط جنسی متنوع، افراد متنوع و جذاب و رفتارهای جنسی متنوع و لذتبخش را در زمان کوتاهی در اختیار ذهن قرار داد. مغز ما در این شرایط گول میخورد و تصور میکند که به همه این روابط جنسی متعدد و لذتبخش دسترسی دارد که در رابطه جنسی واقعی دنیای بیرون قابل دسترس نیستند. همین ویژگیها باعث میشود افراد بدون در نظر گرفتن اثرات پورنوگرافی به آن جذب شوند.
2- علت های زمینهساز
یکی از این عوامل میتواند عزت نفس پایین و احساس نامطلوب فرد به خودش باشد که با دیدن پورنوگرافی و تخیل کردن خود در موقعیت این فیلمها میتواند آن را جبران کند. این افراد معمولا نمیتوانند به راحتی به طور طبیعی با جنس مخالف ارتباط برقرار کنند و ترجیح میدهند با تماشای این فیلمها ارضا شوند. تحقق آرزوها و تخیلات جنسی در این محصولات به لذتبخش بودن آن دامن میزند.
3- علل آشکارساز و تداومبخش
همانطور که گفته شد افراد معمولا هنگام روبرو شدن با این فیلمها لذت زیادی را تجربه میکنند. این لذت و امکان بالا بردن آن با دیدن فیلمهای متنوع زمینهای را ایجاد میکند که فرد بتواند از احساسات منفی خود فرار کند و استرسها و فشارهای روانی بیرونی را کنترل کند. معمولا در محیطی که مملو از اضطراب و فشار روانی است و به فرد راههای مقابله سالم را آموزش نمیدهد؛ زمینهای برای اعتیاد فرد به پورنوگرافی ایجاد میکند.
بیشتر بخوانیم: تاثیر پورن بر رابطه زناشویی
مراحل اعتیاد به پورنوگرافی
_ مرحله اول مواجهه با محرک پورنوگرافی است که معمولا در سنین کودکی و یا نوجوانی اتفاق میافتد. به دلیل در دسترس بودن این سایتها و محافظت اندکی که از ورود افراد نابالغ وجود دارد، اتفاق میافتد. مغز نوجوانان به دلیل ترشح بیشتر دوپامین آمادگی بیشتری برای اعتیاد دارد.
_مرحله بعدی زمانی است که فرد به طور مرتب برای دیدن پورنوگرافی احساس اجبار میکند و توانایی مدیریت میل خود را ندارد. این مرحله شروعی برای اعتیاد او است.
_ در مرحله بعد فرد مجبور است برای تحریک شدن مانند روزهای اول تصاویر متنوعتر را ببیند. در این موقعیت ممکن است فرد چندین پنجره را باز کند و هرکدام را چند دقیقه کوتاه تماشا کند تا بتواند دوباره تحریک شود. این حالت دقیقا مانند بالا بردن دوز مصرف مواد مخدر برای احساس نشئگی اولیه است.
_ در مرحله حساسیتزدایی فرد دیگر به هیچ محرکی حساسیت نشان نمیدهد و از تماشای پورنوگرافی احساس لذت نمیکند. دیگر استفاده بیشتر و متنوعتر نیز نمیتواند تحریک مورد انتظار او را به وجود بیاورد.
_ در مرحله عمل فرد سعی میکند همان رفتارهای تحریکآمیزی را که در فیلمهای پورنو فرا گرفته در واقعیت اجرا کند اما همانطور که گفته شد تحریک پورنوگرافی از رابطه جنسی واقعی بیشتر بوده و این رفتار نیز نمیتواند برای فرد نتیجه مورد انتظار را داشته باشد و معمولا در این مرحله به فکر ترک این رفتار و درمان میافتد.
بیشتر بخوانیم: همه چیز درباره فانتزی جنسی
علائم اعتیاد به پورنوگرافی
علائم اعتیاد به پورنوگرافی شامل دو دسته علامت است. دسته اول نشانههای تمام انواع اعتیادها است که به ما نشان میدهد پورنوگرافی برای فرد به اعتیاد بدل شده یا خیر و دسته دوم علامتهایی است که پورنوگرافی و اعتیاد حاصل از آن، در فرد به وجود میآورد.
علائم اصلی اعتیاد
_ فرد تمایل دارد رفتار خود را ترک کند و یا با وجود این که به مراتب اقدام برای درمان و ترک این رفتار کرده موفق نبوده است.
_ فرد نمیتواند رفتار اعتیادی خود یعنی پورنوگرافی را کنترل کند و کنترل زمان و تعداد آن از دستش خارج میشود.
_ زمان، پول و انرژی زیادی را صرف پیدا کردن و تماشای پورنوگرافی میکند و این باعث اختلال در روابط دیگر و کار او شده است.
_ با وجود آسیبی که این رفتار برای فرد داشته اما باز هم به آن ادامه میدهد.
عوارض اعتیاد به پورنوگرافی
اشکال در روابط با همسر و یا شریک جنسی. به دلیل آن که فرد نسبت به لذت جنسی از پورنوگرافی شرطی شده و مغز او دیگر نمیتواند به رفتارهای جنسی عادی پاسخ مناسبی بدهد. بنابراین فرد رابطه جنسی مناسبی برقرار نمیکند و رضایت جنسی همسرش بسیار پایین است. ابتلا به کژکاریهای جنسی و دیگر اختلالات جنسی نیز اجتناب ناپذیر میشود.
معمولا افراد معتاد به پورنوگرافی به خودارضایی سریع میپردازند و به همین دلیل زودانزالی را در مغز خود شرطی میکنند. این اتفاق ممکن است باعث ایجاد زودانزالی در روابط جنسی واقعی فرد شود. از دیگر عوارض این اعتیاد، از دست دادن شغل، روابط مهم و انزوای اجتماعی و در نتیجه افسردگی و اضطراب فرد است.
راههای درمان اعتیاد به پورن
برای درمان اعتیاد به پورنوگرافی روشهای درمانی متنوعی وجود دارد که میتواند در ترکیب با هم یا به صورت مجزا به کار برده شود. ترک این اعتیاد رفتاری به تنهایی امکان پذیر نیست و با شکستهای متعدد برای فرد همراه است به همین دلیل لازم است با همراهی و کمک مشاوره جنسی صورت بگیرد.
1. درمان روانشناختی
روانشناسان بالینی متخصص اعتیاد برنامههای درمانی به خصوصی را برای این نوع اعتیاد در نظر گرفتهاند که به کنترل محرکها، وسوسهها و افکاری که منجر به ایجاد آنها میشود میپردازد. این برنامههای درمانی برای افرادی که انگیزه درمان دارند و یا هنوز در مرحله انکار و پیش از تغییر قرار دارند متفاوت است.
2. درمان دارویی
بعضی از روانپزشکان در طول درمان روانشناختی به تجویز داروهایی میپردازند که میل جنسی را کاهش دهد. کاهش میل جنسی میتواند پیشروی مراحل درمان را برای فرد سادهتر کند.
3. گروه خودیاری
گروههای خودیاری از افرادی تشکیل شدهاند که پیش از این به یک مسئله مشترک مبتلا بودهاند و در حال حاضر نجات یافتهاند و میخواهند به همدردان خود کمک کنند. گروه دوازده قدمی معتادان جنسی گمنام (SA) گروهی است که افراد مبتلا به اعتیاد پورنوگرافی میتوانند با شرکت در جلسات آن با کمک راهنما و همگروهیهای خود به درمان و ترک رفتار اعتیادیشان بپردازند.
بیشتر بخوانیم: اختلالات جنسی و زناشویی + راهکارهای درمان
توصیههای مهم در در ترک اعتیاد به پورن
در مرحلهی اول دلیل خود را از ترک این عادت مشخص کنید. چرا میخواهید پورنوگرافی را کنار بگذارید؟ ترک آن چه فوایدی برایتان دارد و ترک نکردنش چه مشکلاتی برای زندگیتان به وجود میآورد؟ بعد از ترک چه تغییرات مثبتی در زندگی و شخصیتتان به وجود میآید؟ سعی کنید انگیزه لازم و کافی برای ترک را در خود به وجود آورید.
زمانی که عادتی را در زندگی خود ترک میکنید بهترین کار این است که برای جلوگیری از انجام دوباره آن، چیز دیگری را جایگزین کنید. میتوانید فعالیتهای متنوع را امتحان کنید؛ ورزش جدید، مسافرت و یا یادگیری یک مهارت جدید را امتحان کنید.
در طول دوران ترک از هر گونه تحریک مصنوعی مانند صوت، تصویر، فیلم، داستانهای تحریککننده و… دوری کنید. تمام راههای ارتباط با سایتهای پورن را برای خود ببندید و حدالامکان برای مدتی دسترسی خود را به اینترنت و کامپیوتر قطع کنید.
توجه به سلامت فیزیکی میتواند در این مسیر بسیار کمک کننده باشد. به اندازه کافی بخوابید و ورزش و تغذیه سالم را فراموش نکنید. علاوه بر این میتوانید از روشهای آرام سازی ذهن مانند مدیتیشن و یوگا برای کاهش تنش ذهنی و تحریک کمک بگیرید. به خود فرصت دهید و عادتهای خوب را با حوصله و تدریج وارد زندگی خود کنید.
تغییر شرایط محیطی
راه دیگر این است که شرایط محیطی را تغییر دهید. برای مثال کامپیوتر خود را به پذیرایی و مکان عمومی منتقل کنید، سعی کنید زیاد در خانه تنها نمانید، مدت بیشتری را با دوستان و اطرافیان و اعضای خانواده در ارتباط باشید، چیدمان مکانی را که در آن به تماشای پورنوگرافی میپرداختید عوض کنید، تمام چیزا و وسایلی را که شما را به یاد تماشای فیلمهای پورن میاندازند تغییر دهید.